top of page
Yazarın fotoğrafıFatma Süreyya ÖLMEZTOPRAK

ZORUNLU DEPREM SİGORTASI VE ZEYİLNAME SORUNU

ZORUNLU DEPREM SİGORTASI(ZDS)


Zorunlu deprem sigortasının kapsamı nedir?

Kat Mülkiyeti Kanunu’na tabi bağımsız bölümler, mesken olarak inşa edilmiş binalar ile bu binalar içinde yer alan ticarethane, büro ve benzeri amaçla kullanılan bağımsız bölümler, deprem nedeniyle yapılan meskenler veya sağlanan kredi ile yapılan meskenler dask kapsamındadır.


Hangi binalar ZDS kapsamı dışındadır?

-Kamu hizmet binaları,

-Köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar,

-Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar,

-Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar,

-Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar,

-Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar,

-Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar ZDS kapsamı dışındadır.


ZDS kapsamı dışında olmasına rağmen ZDS yapılmış binalarda ödeme yapılır mı?

Esasında kapsam dışında olan binalara ZDS yapılmamalıdır ancak buna rağmen acentelerce sigorta yapılmış bir dosyada Yargıtay (11. Hukuk Dairesi 2012/6799E. 2013/6413K. 01.04.2013 K.T ) kapsam dışı olduğu halde sigortalanmış ve prim alınmışsa ödeme yapılması gerektiği yönünde karar verilmiştir.


Hangi hasarlar ZDS kapsamındadır?

Afet Sigortaları Kanunu’na göre doğrudan depremin sebep olduğu hasarlar ile deprem sonrası meydana gelen tsunami, yangın, yer kayması vs. sebebiyle oluşan hasarlar dask kapsamındadır.


ZDS manevi zarar, bedensel zarar, eşya, tesisat ve dekorasyon zararlarını karşılar mı?

Hayır. ZDS sadece konutun yeniden yapım maliyetini karşılar. Deprem sebebiyle zarar olsa dahi - enkaz kaldırma masrafları, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali sorumluluklar ve benzeri dolaylı zararlar, taşınır mal, eşya ve benzerleri, ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar, manevi tazminat talepleri, deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar ile belirli bir deprem hadisesine bağlı olmaksızın binanın kendi kusur ve özellikleri nedeniyle zamanla oluşan zararlar dask kapsamın dışındadır.


DASK ne kadar ödeme yapar?

Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan ZDS Tarife ve Talimatına göre belirlenen metrekare bedelinin brüt yüzölçümü ile çarpılması sonucu elde edilen tutar kadar ödeme yapar. Arsa payı ödemeye dahil değildir, yalnızca yeniden yapılacak bina bedelini kapsar.


ZDS Yaptırma Yükümlüsü kimdir?

Taşınmaz maliki veya intifa hakkı sahibidir.


Tapuda arsa olarak görünen taşınmazlara dask yapılabilir mi?

Her ne kadar tapuda arsa olarak görünüyorsa da üzerinde dask yapılmaya uygun bir taşınmaz bulunuyorsa dask yapılabilir.


Taşınmazın hangi kısımları dask kapsamındadır?

ZDS Genel Şartlarına göre; temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar ve yapının benzer nitelikteki tamamlayıcı kısımlarında meydana gelenler de dahil olmak üzere), sigorta bedeline kadar Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından teminat altına alınmıştır.


Poliçede yazan metrekare ile taşınmazın gerçek metrekaresi farklı ise ne olur?

Sigorta ettiren taşınmaza ilişkin olarak doğru beyanda bulunma yükümlülüğü altındadır. Bu bağlamda metrekare bilgisi, taşınmazın önceki depremlere ilişkin hasar durumu, yapı tarzı gibi bilgilerde hata olması durumunda sigorta ettiren sonuçlarına katlanır. M2 düşük gösterilmişse alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki farka göre ödeme yapılır. (Örnek; 100m2'lik meskene 100.000₺ ödüyorsa 50 m2 gösterilmiş meskene 50.000₺ öder şeklinde oranlama yapılır)


DASK yerine ihtiyari deprem sigortası yaptırılabilir mi?

Hayır, Dask, Zorunlu Deprem Sigortası Tarife Ve Talimat Tebliği’nde yer alan sınıra kadar ödeme yapmaktadır. Bu sınırın üzerinde teminat sağlamak için ihtiyari deprem sigortası yaptırılabilir ancak ihtiyari deprem sigortası yaptırılabilmesi için mutlaka dask bulunması gerekir. Aksi halde ihtiyari sigorta, dask sınırına kadar olan ödemeyi yapmayacaktır.


Zeyilname nedir?

Bir sigorta poliçesinde, sözleşmenin bazı koşullarında değişiklik yapılmak istenirse asıl sözleşmeye ek bir sözleşmeyle değişiklik yapılabilir. Bu ek sözleşmeye zeyilname denir. Zeyilname sigorta poliçesinin tamamlayıcısıdır. Bir yanlışlığın düzeltilmesi sebebiyle veya koşuları değiştirmek amacıyla zeyilname düzenlenebilir.


25/11/2022 tarihinde yapılan prim güncellemesi yapılmamış ise ne olur?

Enflasyonun ve maliyetlerin yükselmesi nedeniyle dask tarifesinde 25/11/23 tarihinde m2 fiyatı 1.508₺’den 3016₺’ye yükseltmiş ancak sigorta ettirenlerin çoğuna bu artış nedeniyle ek primi ödenmesi gerektiği hususu yazılı olarak bildirilmemiştir. Zorunlu deprem sigortası mevzuatında teminatın yükseltilmesi halinde zeyilname gerektiğine dair hiçbir hüküm de yer almamaktadır. Bu durum sigortalı aleyhine uygulanarak eski tarifeye göre ödeme yapılması kabul edilemez. Kurum tarafından zeyilname yapılması gerektiği hususu da sigortalılara yazılı olarak bildirilmemiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun “Aydınlatma yükümlülüğü” başlıklı 1423 üncü maddesinde “… Ayrıca, poliçeden bağımsız olarak sözleşme süresince sigorta ilişkisi bakımından önemli sayılabilecek olayları ve gelişmeleri sigortalıya yazılı olarak açıklar.” Hükmü yer almaktadır.

Benzer şekilde ZORUNLU DEPREM SİGORTASI GENEL ŞARTLARI C.5 maddesinde “DASK veya adına yetkili kıldığı sigorta şirketinin bildirimleri de taraflara imza karşılığı elden verilen mektupla ya da sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse, son bildirilen adresine yazılı olarak yapılır.” Hükmü yer almaktadır. Bu tür bir sigorta ilişkisinde DASK’ın sigorta ettirene haber verebileceği en önemli husus tarife değişikliği ve buna bağlı ödenmesi gereken ek primdir. Dask bu bildirimi yapmadığı halde eksik ödeme yapması ve zeyilname yapılmadığını ileri sürmesi HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASIDIR. HİÇ KİMSE KENDİ KUSURUNA DAYANARAK BİR HAK ELDE EDEMEZ. ZEYİLNAME YAPILMADIĞI GEREKÇESİ İLE 25/11/23 Tarihinde yayınlanan yeni tarifeye göre ödeme yapmayarak eski tarife üzerinden ödeme yapması yasal dayanaktan yoksundur. Kanunda, yönetmelikte, genel şartlarda, tebliğde yer almayan bir husus sigortalıya kusur olarak yüklenemez. Bu nedenle daska dava açarak veya sigorta tahkim komisyonuna başvurarak eksik tazminatı alabilirsiniz.


Daska karşı açılacak davalar için zamanaşımı ne kadardır?

Sözleşmenin sona ermesinden itibaren geçerli olmak üzere 2 yıllık zamanaşımı bulunmaktadır.



Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page